چیپس یکی از خوراکیهای پرطرفداری است که مصرف مداوم آن بهدلیل مقدار زیاد نمک و چربی میتواند زمینهساز اضافه وزن شود. اکثر افرادی که تمایل به خوردن چیپس دارند، لذت وسوسهانگیز نسبت به آن را مهمترین علت مصرف میدانند. اما واقعا علت این تمایل ناخودآگاه چیست؟
چرا چیپس، خوراکی پرطرفداری است؟
به گزارش آیزندگی، براساس مطالعهای که نتایج آن در نشریه Frontiers in Psychology منتشر شد، گروهی از محققان رفتار تعدادی از موشهای آزمایشگاهی را نسبت به خوراکیهای سالم و ترکیبی از چربی و نشاسته یا چیپس بررسی کردند. موشها گرایش بیشتری به چیپس در مقایسه با خوراکیهای دیگر داشتند. چیپس حاوی مقدار زیادی نمک است و بعضی از مطالعات نشان میدهد که نمک باعث آزاد شدن دوپامین میشود. دوپامین ترکیب شیمیایی است که مرکز احساس لذت در مغز را تنظیم میکند. به محض اینکه مغز نخستین مقدار لذت را دریافت میکند، تمایل بیشتری احساس میشود.
در مطالعه دیگری نیز از ۴۸ نفر خواسته شد تا یک نوع غذا را به مدت یک ماه، یک نوبت در هفته میل کنند. هدف این بود که غذای مشابهی بهجز مقدار نمک و چربی برای این افراد سرو شود. سس همراه غذا نیز یا فاقد چربی و نمک بود و یا کاملا چرب یا شور بود. صرف نظر از مقدار چربی، شرکتکنندگان در این طرح ۱۱ درصد تمایل بیشتری به مصرف سسهای شور داشتند و زمانی که سس چرب مصرف شد، دریافت کالری بیش از ۶۰ درصد افزایش داشت.
یکی از عوامل مهم تمایل به مصرف چیپس، حالت سرخشدگی سیبزمینی است. برای تهیه چیپس از مقدار زیادی روغن ناسالم استفاده میشود که عامل اضافه وزن خواهد بود. همچنین، سیبزمینی مقدار فراوانی نشاسته دارد که بهسرعت در بدن به قند تبدیل میشود. اما عامل تمایل زیاد به چیپس ناشی از نمک زیاد و احساس لذت در مغز است که فرد را به خوردن مقدار بیشتری چیپس ترغیب میکند.
اما آیا میتوان وابستگی غذایی را کنترل کرد؟
از آنجا که نمک عامل مهم تمایل به مصرف چیپس است، توصیه میشود سیبزمینی بدون نمک، سرخ شود. همچنین چیپس میوهها بدون شکر اضافی نیز انتخاب سالم بهجای چیپس سیبزمینی است. امروزه انواع غلات و حبوبات مانند برنج، نخود، عدس و… نیز همانند چیپس سوخاری میشوند که این خوراکیها نیز انتخاب سالمی هستند و میتوان بدون نگرانی از اضافه وزن در رژیم غذایی روزانه گنجاند.
در مورد کنترل وابستگی به خوراکیهای شیرین نیز علاوه بر کاهش مصرف شکر لازم است از خوراکیهای فرآوریشده نیز بهدلیل مقدار فراوان قند پنهان پرهیز کرد. کاهش مصرف روغن نیز در این زمینه اهمیت دارد و بهتر اینکه بهتدریج کم شود تا ولع نسبت به خوراکیهای چرب اتفاق نیفتد. کاهش مصرف روغن نهتنها دریافت کالری را بهطور قابل توجهی کم میکند بلکه تحریک مرکز اشتها نیز کاهش پیدا می کند. البته مصرف میوهها و سبزیجات برای تغذیه صحیح همواره توصیه میشود اما در مصرف میوههایی مانند انگور، موز، انبه و خرما بهدلیل قند زیاد باید احتیاط کرد.
منبع: سلامت



