نتایج منفی دیر و کم خوابیدن درکودکان

به گزارش آی‌زندگی، این روزها والدین به واسطه کار زیاد، سخت مشغول هستند و از طرف دیگر زیاد بودن ساعات و تکالیف درسی و مهمتر از همه استفاده بیش از حد از لوازم الکترونیکی باعث شده ساعات خواب و استراحت کودکان تحت تاثیر قرار گرفته و کوتاهتر شود. مسئله نگران‌کننده این است که خیلی از افراد نسبت به عواقب دیر خوابیدن در کودکان آگاه نیستند. با وجود اینکه حذف چرت نیمروزی یا دیر خوابیدن به ظاهر بی‌خطر به نظر می‌آید اما همین مسئله اثرات منفی به‌دنبال دارد که گاه تمام عمر با فرد همراه خواهد بود.

چرا خواب کودک از اهمیت بالایی برخوردار است؟

خواب خوب متناسب با سن و نیاز کودکان یکی از مهمترین منابع کسب انرژی برای بدن است. در واقع خوابیدن باعث می‌شود که باتری‌های مغز برای داشتن فعالیت‌های مغزی مستمر و موثر در طول روز شارژ شود.به این ترتیب بعد از یک شب خواب خوب و باکیفیت، فکر و مغز کودک آرام و فعال می‌شود. از طرف دیگر خواب خوب روی توانمندی جسمی کودکان نیز تاثیر مثبتی دارد. به این ترتیب که عضلات از تمام فشارهای روزانه آزاد شده و برای یک روز جدید دیگر آماده می‌شوند. فراموش نکنید آمادگی عضلانی برای شروع فعالیت‌های مدرسه، ورزش و فعالیت‌های روزانه کودکان لازم و ضروری است.

مفهوم خواب خوب و سالم چیست؟

خواب خوب صرفا به معنای دیر نخوابیدن کودک نیست. در واقع خواب سالم و باکیفیت ویژگی‌های زیر را داراست:

یک دوره خواب کافی یعنی حداقل ۱۰ ساعت

خوابی مستمر و بدون بیدار شدن

چرت‌های بین روز متناسب با سن کودکان

برنامه خوابی که با ریتم شبانه‌روزی کودک یعنی ساعت داخلی بدن او هماهنگ است.

اگر به هر دلیلی یکی از موارد ذکر شده دچار اختلال گردد، علائم کم‌خوابی خود را نشان می‌دهد. خبر خوب اینکه اقدامات یا عادت‌های متعددی وجود دارند که به داشتن خوابی سالم و خوب کمک می‌کنند.

عوارض دیر خوابیدن در کودکان

یکی از مهمترین دغدغه والدین زود خوابیدن فرزندان‌شان است. اما با تمام تلاش آنها، امروزه کودکان تمایلی به زود خوابیدن نشان نمی‌دهند و بیش از هر زمان دیگری از رختخواب فراری هستند. اما توجه داشته باشید که اهمیت ندادن به خواب آنها می‌تواند برای رشدشان مضر باشد. با وجود اینکه اثرات این مشکل در ظاهر به چشم نمی‌آیند اما خواب ناکافی و بی‌کیفیت می‌تواند ریشه بسیاری از مشکلات کودکان در آینده باشد.

کم‌خوابی و مشکل تمرکز در کودک

خواب بی‌کیفیت و دیرخوابی شبانه در کودکان اثرات منفی زیادی روی سلامت روان آنها دارد. نداشتن خواب کافی در کودکان هشیاری آنها را تحت‌تاثیر قرار داده و مانع از تمرکز کافی روی فعالیت‌های روزمره‌شان می‌شود. نتایج بررسی‌های متعدد نشان می‌دهند که در اکثر موارد خواب ناکافی عامل اصلی عدم تمرکز و بی‌توجهی در فعالیت‌های مدرسه است. این مسئله می‌تواند کودکان را کم‌تحرک‌تر و تنبل‌تر هم بکند.

کم‌خوابی و خواب‌آلودگی کودک در طول روز

دیر خوابیدن می‌تواند عامل اصلی خواب‌آلودگی در طول روز باشد. کودکانی که در طول شب به اندازه کافی استراحت نکرده باشند در طول روز احساس خستگی بیشتری داشته و تمایل بیشتری به خوابیدن دارند. بر اساس نتایج بررسی‌های مختلف ارتباط آشکاری بین خواب‌آلودگی روزانه و بروز مشکلات رفتاری و تمرکز در کودکان وجود دارد.

دیر خوابیدن و احساس خستگی کودکان

خواب‌آلودگی با احساس خستگی همراه است. کودکانی که دیر می‌خوابند در طول روز احساس ضعف و خستگی بیشتری دارند. علاوه‌براین، آنها گاهی دچار وضعیت بیش‌فعالی یا اضطراب می‌شوند که با گذشت زمان می‌تواند به بروز اختلالات خواب منجر شود که درمان آن سخت‌تر خواهد بود.

دیر خوابیدن و خطر چاقی مفرط برای بچه‌ها

نتایج پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهند که عادت‌های نادرست خواب و دیر خوابیدن در کودکان همچنین می‌تواند خطر ابتلا به چاقی مفرط کودکان را افزایش دهد. دیر خوابیدن کودکان یا داشتن خواب کوتاه می‌تواند یکی از عوامل اصلی بروز اضافه وزن و چاقی در کودکان باشد به‌ویژه اگر این عادت با عادت‌های نادرست دیگری مانند بی‌تحرکی همراه باشد.

چگونه می‌توان عادت‌های خواب کودکان را اصلاح کرد؟

کودکان به توصیه‌های والدین برای داشتن عادت‌های خواب مناسب نیاز دارند. در واقع نتایج برخی از پژوهش‌ها حاکی از این است که عادت‌های خواب از ماه‌های اول زندگی کسب می‌شوند و در این میان تلاش والدین بسیار حائز اهمیت است.لازم است که به‌عنوان والدین مراقب عادت‌های خواب کودکان باشید و تلاش کنید که آنها قبل از ساعت ۹ به رختخواب بروند. یادتان باشد که تمام عادت‌های خوب در بستر خانواده، بهتر نهادینه می‌شوند. بنابراین زمانی که والدین و خواهر و برادرها زودتر بخوابند و خواب طولانی‌مدتی داشته باشند کودکان نیز از این وضعیت پیروی کرده و راحتتر به زود خوابیدن عادت می‌کنند. برای اینکه کودک خواب مستمر و بدون وقفه داشته باشد لازم است که استفاده از لوازمی مانند تلویزیون، تبلت و گوشی همراه قبل از خواب ممنوع شود.

منبع: سلامت