آلودگی هوا در تهران و برخی نقاط دیگر کشور به اوج رسیده و باعث تعطیلی ادارات و مدارس شده است. برای حفظ سلامت بدن و مراقبت از کودکانمان در این شرایط چه چیزهایی بهتر است بخوریم و چه اقداماتی را انجام دهیم؟
در زمان آلودگی هوا، چی بخوریم و چی نخوریم؟/ نوشیدنیهای مفید برای روزهای آلوده
آیزندگی- آلودگی هوا با وجود آلایندهها به راحتی میتواند باعث ورود و افزایش رادیکالهای آزاد از طریق پوست، ریه، چشم، گوش، بینی و دستگاه گوارش به بدن شود. آلودگی هوا به نوبه خود باعث افزایش ضربان قلب، افت فشار و از کار افتادن قلب میشود. بهتر است در روزهای آلوده هرگز ماسکهای فیلتر دار را فراموش نکنید و این را هم بدانید که ماسکهای ساده هیچ دردی را درمان نخواهد کرد.
این افراد در زمان آلودگی هوا هرگز از خانه خارج نشوند!
با توجه به اینکه آلودگی هوا میتواند اثرات منفی و زیانباری به همراه داشته باشد، بهتر است تمام افراد تا جایی که میتوانند از خانه خارج نشوند، اما در این میان کودکان، افراد میانسال، بانوان باردار، افراد مبتلا به آسم و آلرژی با بستن درب و پنجرههای منزل خود باید تا حد امکان از نفوذ آلایندههای مضر به درون منزل پیشگیری کنند.
نوشیدنیهای مفید برای روزهای آلوده
به عقیده اکثر متخصصان پزشکی مصرف لبنیات کمچرب مانند شیر، دوغ و ماست در زمان آلودگی هوا به شدت توصیه میشود چرا که نوشیدن شیر به علت داشتن فسفر، منیزیم و کلسیم تاثیر زیادی در کاهش آلودگی هوا بر دستگاه گوارش دارد و رفع کننده سموم است.
با مصرف آب فراوان در زمان آلودگی هوا میتوانید ذرات آلوده و آلایندههای شیمیایی را از بدن خود دور کنید چرا که نوشیدن آب با حمایت از کلیههای انسان نقش زیادی در سمزدایی آلایندههای شیمیایی دارد. همچنین چای سبز و آب انار هم گزینهای مناسب هستند. چای سبز سرشار از ویتامین سی و آنتیاکسیدان است و آب انار هم میتواند مواد سمی را از بدن دفع کند.
ساکنین شهرهای آلوده مصرف سبزیجات و میوه را افزایش دهند
در زمان آلودگی هوا طبق نظر افراد متخصص در این زمینه مصرف سبزیجات و میوههای قرمز و نارنجی رنگ را با برگهای پهن تیره مانند کاهو و اسفناج به علت آنتی اکسیدانی بودنشان در اولویت مصرف مواد غذایی خود قرار دهید. همچنین یادتان باشد که خوردن میوههایی مانند کیوی، آلوبخارا، انار، انگور، سیر، کلم بروکلی، کشمش و گوجه را در برنامه روزانه خود بگنجانید. پیشنهاد ما به شما این است که در روزهای آلوده سبد غذایی خود را از مواد معدنی غنی مانند آهن، ید، منیزیم، روی، سلنیوم و کلسیم پر کنید چرا که این مواد معدنی باعث خارج کردن فلزاتسنگین، سرب، جیوه، آرسنیک، کادمیوم و آلومینیوم از بدن انسان میشوند.
در زمان آلودگی هوا این غذاها را نخورید
مصرف موادغذایی مانند گوشت قرمز، لبنیات پرچرب، غذاهای حجیم و سرخشده را به علت تجمع بیش از اندازه چربی در خود باعث نفوذ آلایندههای آلوده به کلیهها و ریههای انسان خواهد شد. به طور کلی با انجام کارهای بالا و کمتر مصرف کردن فستفودها و غذاهای آماده، میتوانیم از خودمان تا حدودی دربرابر این پدیده مواظبت کنیم.
تاثیر آلودگی هوا بر کودکان
در هنگام آلودگی هوا، به دلایلی که در زیر به آنها اشاره می کنیم، کودکان در معرض خطر بیشتری نسبت به بزرگسالان قرار دارند.
- کودکان سریعتر نفس میکشند و تعداد تنفس آنها در دقیقه، بیشتر از بزرگسالان است.
- بیشتر از راه دهان نفس میکشند و در هر تنفس حجم هوای زیادی را وارد ریهها میکنند.
- تحرک بیشتری نسبت به بزرگسالان دارند.
- معمولا زمان بیشتری را در فضای بیرون از خانه، مانند پارک یا حیاط منزل میگذرانند.
- ریههایشان از زمان تولد همچنان در حال رشد است.
- سیستم ایمنی بدنشان هنوز کامل نشده است.
- در صورت وجود سرب در هوا، کودکان به دلیل آن که قد کوتاهتری دارند بیشتر در معرض خطر قرار میگیرند. زیرا سرب به دلیل سنگین بودن، به سطح زمین نزدیکتر است.
عصبانیت در هوای آلوده
لازم به ذکر است آلودگی هوا باعث کاهش آستانه تحمل و بروز پرخاشگری در انسان میشود. هنگامی که فرد به دلیل آلودگی هوا و کمبود اکسیژن بیحوصله و یا کمحوصله میشود، توانایی کنترل خشم خود را از دست میدهد؛ درگیریهای مردم پس از تصادف رانندگی در روزهایی که آلودگی هوا بیشتر شده افزایش مییابد؛ احساس نوعدوستی و کمک به دیگران و بخشش کاهش چشمگیری پیدا میکند؛ پس باید نگران خشونت کلامی – فیزیکی و واکنشهای ناهنجار در روزهایی که هوا آلوده است، باشیم.
البته در این شرایط میتوان با قاطعیت گفت کودکان قربانیان بیدفاع آلودگی هوا هستند و توصیههای مسئولان، نقش موثری در حفاظت از سلامتی جسم و روان کودکان ندارد. گفتنی است آلودگی هوا روی یادگیری دانشآموزان نیز اثر میگذارد در این شرایط زمانی که هوا آلوده باشد دانشآموزان به سختی تمرکز میکنند و مجبورند برای یادگیری دروس انرژی بیشتری را صرف کنند و درنتیجه حالت خستگی و عصبانیت به آنها دست میدهد.
توصیههای برای مراقبت از کودکان در هنگام آلودگی هوا
۱- کودکان را در خانه نگه دارید و جز در مواقع ضروری آنها را بیرون نبرید. اگر هم مجبور به این کار شدید سعی کنید صبح زود یا آخر شب این کار را انجام دهید.
۲. از فعالیت زیاد و شدید کودکان جلوگیری کنید. فعالیت زیاد باعث ورود حجم هوای بیشتر و در نتیجه آلودگی بیشتری به ریههای آنها میشود.
۳. بر روی صورت کودک ماسک هوا قرار دهید. ماسکها تا حد زیادی از ورود برخی آلایندههای خطرناک، گرد و غبار و باکتریها به ریهها جلوگیری میکنند.
۴. هوای داخل خانه را تمیز نگه دارید. علاوه بر آلودگی هوا که به داخل خانه نیز راه پیدا میکند، طبق مطالعات آژانس حفاظت از محیط زیست هوای داخل منازل میتواند حتی ۵ برابر آلودهتر از فضای بیرون باشد. در این راستا میتوانید با رعایت برخی نکات و همچنین تصفیه هوا با استفاده از دستگاههایی که دارای فیلتر HEPA هستند، هوای داخل منزل را پاکیزه نگه دارید.
۵. مایعات بیشتر و غذاهای سالم مصرف کنید. این توصیه نهتنها برای کودکان بلکه برای تمامی اعضای خانواده است. افزایش مصرف مایعات به فرایند سمزدایی در بدنتان کمک و از بروز علائم شدید ناشی از آلودگی هوا جلوگیری میکند. همچنین غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی ویتامین C و اسیدهای چرب امگا هستند، به تقویت سیستم ایمنی بدنتان کمک میکنند.
۶. انواع گیاهان را در خانه خود پرورش دهید، اگر هم نمیتوانید خیلی به آنها رسیدگی کنید از گیاهان آپارتمانی که نیازی به رسیدگی زیاد ندارند استفاده کنید.