یکی از مشکلاتی که زنان اغلب در سنین باروری با آن روبهرو میشوند، کیست تخمدان است. ایجاد شدن کیست به تنهایی مشکل نیست، اما مشکل بزرگتری مثل پارگی کیست تخمدان است که شرایط را سخت میکند اما آیا علائم پارگی کیست تخمدان را میشناسید؟
علائم پارگی کیست تخمدان چیست؟
به گزارش آیزندگی، کیست های تخمدان به شکل کیسههای پر از مایعی هستند که ابعاد متفاوتی داشته و در داخل یا روی تخمدان به وجود میآیند و تشخیص آنها به معاینات دقیق نیاز دارد. پارگی کیست ممکن است با عوارض و آسیبهایی همراه باشد برای همین داشتن اطلاعات کافی درباره علائم پارگی کیست تخمدان و عوارض آن به درمان تخصصی مخصوصا توسط پزشک زنان کمک بیشتری خواهد کرد.
به نقل از بهداشتنیوز، اما علت پاره شدن کیست تخمدان چیست و چگونه درمان میشود؟ در ادامه این مطلب از مجله دکتر دکتر با ما همراه باشید.
علائم پارگی کیست تخمدان چیست؟
گاهی اوقات ممکن است کیسههای حاوی مواد مایع یا جامد در داخل یا خارج تخمدان تشکیل شود که به این کیسهها، کیست تخمدان میگویند. این کیستها با توجه به محل قرارگیری، اندازه و خوشخیم یا بدخیم بودنشان، انواع مختلفی دارند که البته روش درمانشان نیز با هم متفاوت است.
گاهی کیستهای تخمدان قبل از آن که درمان شوند، پاره شده و مایعات یا خون داخل آنها تخلیه میشود. پاره شدن کیست تخمدان گاهی بدون هیچ علائمی رخ داده و مشکل یا عوارضی ایجاد نمیکند. اما گاهی پارگی کیستها در بانوان با درد شدیدی همراه بوده و ممکن است خطرناک باشد و کیسه صفاق را تحریک کند. به همین دلیل درمان آن نیاز به بستری یا جراحی خواهد داشت. درباره کیست تخمدان پیشنهاد میکنیم تا در مطلبی تحت همین عنوان در مجله دکتردکتر بیشتر بخوانید. اما در ادامه قصد داریم تا علائم پارگی کیست تخمدان را برای شما مورد بررسی قرار دهیم.
علائم پارگی کیست تخمدان به صورت عمومی
پاره شدن کیست های تخمدان در شرایط عادی هیچ علائمی ندارد و خود به خود رفع میشود. اما گاهی اوقت پارگی با علائم شدید و خطرناکی همراه است که در سریعترین زمان ممکن باید به پزشک مراجعه کنید. در ادامه شما را با این علائم آشنا میکنیم:
۱. خونریزی
یکی از علائم پاره شدن کیست تخمدان در پریودی، خونریزی است. در واقع احتمال پاره شدن کیستها در هنگام پریودی افزایش پیدا میکند.
بههمین علت است که اغلب خونریزیهایی که در اثر پاره شدن کیستهای تخمدان اتفاق میافتد، تشخیص داده نمیشود. این عارضه بسیار شایع است اما در صورتی که خونریزی زیاد باشد، میتواند عوارض خطرناکی را به وجود آورد.
در صورتی که بین دو سیکل قاعدگی خونریزی اتفاق بیفتد، تشخیص پارگی کیست های تخمدان راحتتر خواهد بود.
۲. فشار و برآمدگی شکم
از دیگر علائم پارگی کیست تخمدان چپ یا راست، فشار و برآمدگی شکم است. در واقع کیستهای بزرگ تخمدان در ناحیه شکم فضای زیادی را اشغال کرده و به اعضا و ارگانهای دیگر بدن فشار وارد میکنند. هنگامی که کیستهای تخمدان پاره میشوند، میزان فشار وارد شده کاهش پیدا میکند اما برآمدگی شکم در اثر پاره شدن کیست ها و تخلیه آنها همچنان ادامه خواهد داشت و تورم بیشتری ایجاد خواهد شد.
۳. احساس درد شدید در ناحیه شکم
یکی از علائم شایع پارگی کیست تخمدان در دوران بارداری، احساس درد شدید و ناگهانی در ناحیه شکم است که در برخی از خانمها با بیحسی ناحیه زیرشکم همراه است. علاوهبراین، خانمهایی که باردار نیستند نیز ممکن است درد تخمدان را در ناحیه شکم و لگن خود احساس کنند. معمولا درد ناشی از پاره شدن کیستها در قسمتی از بدن رخ میدهد که کیستهای تخمدانی در آن طرف بدن پاره شدهاند.
تحقیقات برخی از پزشکان نشان میدهد که پاره شدن کیست های تخمدانی سمت راست شایعتر است. در واقع محققین اعتقاد دارند که چون ساختار رگهای خونی تخمدان به صورتی است که در سمت راست خون بیشتری تولید میکند، پس احتمال ترکیدن کیست های سمت راست تخمدان بیشتر است. علاوهبر موارد گفته شده، پارگی کیست های تخمدانی با علائم دیگری نیز همراه خواهد بود که با مشاهده هر کدام از آنها باید سریع به پزشک مراجعه کنید. علائمی همچون:
نفخ شکم
تب
تهوع و استفراغ
سرگیجه
کاهش فشار خون
افزایش ضربان قلب
علائم پارگی کیست تخمدان چپ
علاوه بر موارد گفته شده در بالا که ممکن است ناشی از بزرگ شدن یا پارگی کیست تخمدان رخ دهند، پارگی کیست تخمدان چپ نیز با علائم خاص خودش همراه است.
علائمی که با مشاهده آنها بهتر است حتما به پزشک مراجعه کنید:
نفخ یا ورم شکم
داشتن درد لگن قبل یا هنگام پریودی
حرکات دردناک روده ها
احساس سیری کاذب
بینظمی در قاعدگی
رابطه جنسی دردناک
احساس درد در ناحیه کمر یا ران
حساس شدن سینهها
تهوع و استفراغ
ادرار مکرر
مشکل در دفع و تخلیه روده
مشکل در باروری
علائم پارگی کیست تخمدان در دختران چیست؟
باور غلطی که در میان خانمها رواج دارد، این است که دختران مجرد به عارضه کیست تخمدان دچار نمیشوند. اما باید بگوییم تاهل فرد ربطی به ایجاد شدن یا نشدن کیست های تخمدانی ندارد و در هر خانمی که تخمک گذاری انجام میشود، امکان دچار شدن به کیست تخمدان وجود دارد. پارگی کیست های تخمدانی در دختران نیز همچون موارد گفته شده ممکن است از خفیف تا شدید متفاوت باشد.
علائم پاره شدن کیست تخمدان در زمان پریودی چیست؟
در حالت کلی علائم پاره شدن کیست تخمدان در زمان پریودی و غیر از این دوران با زمانهای دیگر تفاوت زیادی ندارد. در این دوران نیز ممکن است پاره شدن کیستها با علائمی همچون: قاعدگی نامنظم و خونریزی غیرطبیعی، درد لگن، درد هنگام رابطه جنسی، تکرر ادرار و غیره همراه باشد. با این حال ممکن است گاهی اوقات پاره شدن کیست تخمدان هیچ علائم بالینی برای فرد ایجاد نکند.
علائم ترکیدن کیست تخمدان پلی کیستیک چیست؟
یکی از بیماریهایی که در میان زنان بسیار شایع است، سندروم تخمدان پلی کیستیک است. این بیماری با عنوان معروف PCOS نیز خوانده میشود و وضعیتی است که در آن تخمدان ها به طور غیر طبیعی هورمونهای جنسی مردانه یعنی آندروژنها تولید میکنند. این بیماری احتمال دارد به صورت ارثی به فرزندان نیز انتقال داده شود. هنگامی که کیست تخمدان پلی کیستیک پاره میشود، با علائم زیر همراه خواهد بود:
پریوده از دست رفته یا دورههای پریودی نامنظم
ریزش مو
چرب شدن پوست و بروز آکنه
افزایش وزن بخصوص اطراف شکم
اختلال در قدرت باروری
علت پاره شدن کیست تخمدان چیست؟
در حالت کلی هنگامی که کیستهای تخمدان بیش از حد بزرگ شدند، مستعد ترکیدن هستند. اما گاهی اوقات عواملی در پاره شدن آنها نقش دارند. مانند:
بارداری
طی دوران بارداری خطر ترکیدن کیستهای تخمدان چندین برابر میشود. در صورتی که کیستهای تخمدان در بارداری مخصوصا در ماههای آخر، بدون وارد شدن هیچ ضربهای و به صورت خود به خودی پاره شوند، میتواند مرگبار باشد.
داشتن رابطه جنسی
یکی از دلایل متداول ترکیدن کیستهای تخمدان، مقاربت است. کیستهای بزرگ معمولا پس از نزدیکی پاره شده و دچار نشتی میشوند.
نوسانات هورمونی
پزشکان نوسانات هورمونی و سیکلهای قاعدگی را یکی از معمولترین دلایل ترکیدن کیستهای تخمدانی میدانند. در حالت کلی ترکیدن کیستهای فانکشنال بیخطر بوده و به رسیدگی پزشکی نیاز ندارد.
مصرف داروهای ضد انعقاد خون
گاهی اوقات خانمها مجبور به خوردن داروهای ضد انعقاد خون هستند یا در حالت عادی فاکتور انعقاد خون آنها از حالت نرمال کمتر است. در این مواقع به علت انعقاد غیر طبیعی خون، کیستهای تخمدان بیشتر در خطر ترکیدن قرار دارند.
یبوست
از دلایل دیگر ترکیدن کیستهای تخمدان، یبوست است. در واقع تلاش برای دفع مدفوع به کیستها فشار آورده و ممکن است در اثر فشار پاره شوند.
حرکت ناگهانی
در هنگام ورزش، انجام حرکت خاص یا خم شدن برای برداشتن یک وسیله تقریبا سنگین، میتواند در پاره شدن کیستها موثر باشد.
علاوه بر موارد گفته شده، موارد و بیماریهای دیگری نیز در ترکیدن کیستهای تخمدانی نقش دارند. مواردی همچون:
وارد شدن ضربه به شکم
حاملگی خارج از رحم
آپاندیس
خونریزی داخلی مانند خونریزی کبد یا طحال
ابتلا به آندومتریوز و رشد برخی سلولهای آندومتری رحم در اطراف تخمدان.
تشخیص پاره شدن کیست تخمدان
هنگامی که علائم گفته شده در بالا را مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید. پزشک با برسی سوابق شما و پرسیدن سوالاتی درباره علائم بیماری، ترکیدن کیست های تخمدانی را تشخیص میدهد.
پس برای اطمینان از تشخیص خود آزمایشهای فیزیکی دیگری مانند آزمایش شکم و لگن را از شما خواهد گرفت.
آزمایشهایی که انجام آنها با روشهای زیر امکانپذیر است عبارتند از:
۱. تست بارداری
همانطور که گفته شد، گاهی علت پاره شدن کیست تخمدان، بارداری است. پس پزشک برای اطلاع از این موضوع از شما تست بارداری میگیرد.
۲. سونوگرافی
امواج صوتی سونوگرافی به خوبی محل و اندازه کیست ها را نشان میدهد و در تشخیص درست پزشک بسیار موثر است.
۳. آزمایش خون
به وسیله این آزمایش پزشک از کمبود آهن در خون شما اطلاع پیدا کرده و به درمان شما میپردازد.
۴. آزمایش ادرار
گاهی اوقات علائم پارگی کیست های تخمدانی با بیماریهای دیگر مشابه است و پزشک برای اطمینان از تشخیص خود، آزمایش ادرار را تجویز میکند. این آزمایش علت بیماریهای دیگر را نیز نشان میدهد.
۵. سی تی اسکن
یکی دیگر از روشهای دقیق برای اطلاع از پارگی کیست تخمدان، استفاده از آزمایش سی تی اسکن است. این آزمایش به وسیله اشعه ایکس و یک کامپیوتر انجام میشود و بهوسیله آن عکسهای دقیق و با جزئیات کامل از منطقه مورد نظر گرفته خواهد شد.
۶. آزمایش کشت ترشحات دستگاه تناسلی
گاهی پزشک برای تشخیص عفونتهای لگنی از آزمایش کشت ترشحات دستگاه تناسلی (واژینال کالچر) استفاده میکند تا علت را به طور کامل مورد بررسی قرار دهد.
چه زمانی برای درمان پارگی کیست به پزشک مراجعه کنیم؟
همانطور که میدانید بدن زنان از حساسیت بالایی برخوردار بوده و لازم است طی دورههای منظم، تحت معاینه پزشک قرار گیرند. این موضوع در تشخیص سریع بیماریها به پزشک کمک زیادی میکند. با توجه به این نکته، بهتر است تحت هر شرایطی با مشاهده علائم اولیه کیست تخمدان مانند دردهای شدید و ناگهانی در زیر شکم به پزشک مراجعه کنید تا در کوتاهترین زمان ممکن به درمان بیماری بپردازد.
درمان پارگی کیست تخمدان
برای انتخاب روش درمانی پارگی کیست تخمدان، باید به نوع کیست و شدت آسیبهای پس از پارگی توجه کرد. در کیست های ساده نیاز به بستری شدن نیست و پزشک ضمن تجویز داروهای مسکن، از بیمار میخواهد که جهت ویزیت مداوم برای پیگیری وضعیت او، در فواصل زمانی منظم به ایشان مراجعه کند.
اما در صورتی که کیست بسیار بزرگ و دردناک شده باشد، عمل جراحی کیست تخمدان بهترین راهحل است. گاهی پزشک برای برداشتن کیست ممکن است از جراحی لاپاراسکوپی استفاده کند. این جراحی در بیمارستان انجام میشود و نباید آن را با سیستکتومی یا برداشتن مثانه اشتباه بگیرید. اما گاهی وضعیت کیستهای تخمدان وخیم بوده و پزشک برای درمان دارویی پارگی کیست، بیمار را بستری کرده و جهت جبران خونریزی او، خون یا مایعات دیگر را از طریق سرم به بدن بیمار انتقال میدهد.
در صورتی که بیمار به علت خونریزی داخلی به جراحی کیست تخمدان نیاز داشته باشد، جراح پس از بیهوش کردن بیمار، در شکم او برشی کوچکی ایجاد کرده و با این روش خونریزی داخلی را کنترل کرده و مایعات و لختههای خون را از آن خارج میکند. گاهی اوقات ممکن است برای جلوگیری از سرطانی نشدن، پزشک مجبور به برداشتن کامل کیست یا کل رحم شود. درباره درمان کیست تخمدان مقالهای کامل در دکتردکتر به رشته تحریر درآوردهایم؛ مطالعه آن به شما توصیه میشود.
اقدامات پس از درمان پارگی کیست تخمدان
پس از درمان ترکیدن کیست های تخمدانی به روش جراحی لازم است اقداماتی انجام شود که در موارد خفیف با خوردن چند قرص مسکن و تحمل چند روزه درد در ناحیه شکم، علائم بیماری رفع شود. گاهی درمان پارگی کیست ها با علائم جدیدی همراه بوده و ممکن است بیمار دچار سرگیجه یا درد شدید شود.
در این مواقع بیمار باید به پزشک مراجعه کرده و پزشک پس از گرفتن آزمایشات متنوع و کنترل درد بیمار، اقدام به مرخص کردن او از بیمارستان میکند. اما گاهی درمان به وسیله جراحی انجام میشود و لازم است بیمار تا بهبودی کامل از انجام فعالیتهای سنگین خودداری کند و اقدامات بهداشتی را جهت جلوگیری از عفونت انجام دهد.
عوارض پارگی کیست تخمدان چیست؟
در حالت کلی هنگامی که ترکیدن کیست تخمدان با علایم خفیف همراه باشد، خطری بیمار را تهدید نمیکند. اما گاهی به علت خونریزی و درد شدید، اقدامات درمانی جدی مورد نیاز است تا خونریزی کنترل شود. برای درمان فرد بیمار ممکن است از روشهای جراحی باز یا لاپاراسکوپی استفاده شود. به همین دلیل ممکن است قبل از درمان کیست تخمدان یا پس از آن، خطراتی فرد بیمار را تهدید کند. از خطرات پارگی کیست تخمدان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
چسبندگی بعد از عمل
خونریزی شدید
آسیب دیدگی اعصاب و عروق خونی
عفونت
لخته شدن خون
عدم خوب شدن محل برش
تشکیل بافت اسکار در محل بردگی
نیاز به برش بزرگتر در صورت به کار بردن لاپاراسکوپی
آسیب دیدن ماهیچهها یا ساختار مجاور تخمدانها
کیست تخمدان، ناشناختهای قابل درمان!
همانطور که اشاره شد، کیست تخمدان از بیماری شایع در زنان است و گاهی به دلیل خفیف بودن آن، طی مدت زمان کوتاهی به صورت خود به خود از بدن دفع میشود. اما گاهی اوقات کیست تخمدان ها رشد کرده و پاره میشوند. در این هنگام بیمار درد شدید و ناراحتیهای زیادی را در ناحیه شکم خود احساس میکند.
در این مواقع باید سریع به پزشک مراجعه کند تا از عواقب خطرناک آن در امان بمانید. در صورتی که خانمها چکاپ و معاینات خود را به طور منظم انجام دهند، پزشک با مشاهده زود هنگام کیست ها نسبت به درمان اقدام و از عوارض آن جلوگیری میکند. برای دریافت نوبت دکتر و چکاپ کامل میتوانید از سایت نوبت دهی آنلاین دکتر دکتر استفاده کنید.