محققان بیمارستان “کینز کالج لندن” در مطالعه اخیرشان به رهبری پروفسور “کیومرث اشکان” از تولید واکسن سرطان مغزی که سبب افزایش بقای بیماران میشود، خبر دادهاند.
واکسن سرطان مغز برای افزایش بقای بیماران تولید شد
به گزارش آیزندگی، نتایج یک مطالعه که به تازگی در مجله “Journal of American Medical Association Oncology” منتشر شده است، نشان داده در کارآزمایی بالینی فاز ۳ یک واکسن به نام “DCVax-®L” که در بیمارستان کینز کالج لندن و سایر مراکز درمانی در سراسر جهان استفاده شده است، از سلولهای ایمنی بیماران برای مورد هدف قرار دادن سرطان مغز استفاده میکند و میتواند بقای بیماران را برای چندین ماه یا در برخی موارد، سالها افزایش دهد.
به نقل از ایسنا، این اولین بار در ۱۷ سال اخیر است که چنین نتایج قابل توجهی در کارآزمایی بالینی فاز ۳ برای یک درمان سیستمیک در گلیوبلاستوما به دست میآید و اولین بار در ۲۷ سال است که نشان داده شده است که این درمان بقا را در بیماران مبتلا به گلیوبلاستومای عودکننده افزایش میدهد.
این واکسن برای هر بیمار به صورت جداگانه با جداسازی سلولهای ایمنی خاص آن فرد به نام سلولهای دندریتیک یا یاختههای دارینهای(Dendritic cells) از خون آنها تزریق میشود. سپس این سلولها با نشانگرهای زیستی حاصل از نمونهای از تومور بیمار آماده میشوند. هنگامی که واکسن حاوی این سلولها دوباره به بیمار تزریق میشود، آن اطلاعات را به اشتراک میگذارد تا کل سیستم ایمنی بدن، آن هدف را شناسایی کرده و به آن حمله کند.
این واکسن به مدت هشت سال بر روی بیش از ۳۰۰ بیمار از بریتانیا، ایالات متحده آمریکا، کانادا و آلمان که همه آنها مبتلا به گلیوبلاستوما(تهاجمیترین شکل تومور مغزی در بزرگسالان) بودند آزمایش شد. بیماران مبتلا به گلیوبلاستوما که تحت درمان با واکسن قرار گرفتند، به طور متوسط ۱۹.۳ ماه پس از آزمایش زنده ماندند که این زمان در گروه کنترل ۱۶.۵ ماه بود. بیماران مبتلا به گلیوبلاستوما عود کننده نیز که با واکسن درمان شدند به طور متوسط ۱۳.۲ ماه زنده ماندند، در حالی که این مقدار برای گروه کنترل ۷.۸ ماه بود.
۱۳ درصد از بیماران تحت درمان با واکسن حداقل ۵ سال پس از تشخیص زنده ماندند. بیماران دارای ژن متیل دار MGMT که تحت درمان با واکسن قرار گرفتند به طور متوسط ۳۰.۲ ماه بعد آزمایش زنده ماندند که این مقدار در گروه کنترل ۲۱.۳ ماه بود.
برخلاف شیمی درمانی و رادیوتراپی، اکثریت بیماران هیچ عارضه جانبی از تزریق این واکسن ایمونوتراپی را گزارش نکردند. تنها پنج نفر از ۳۳۱ بیمار شرکت کننده برخی عوارض جانبی را گزارش کردند که ممکن است آن نیز به درمان آنها مرتبط بوده باشد.
پروفسور اشکان، جراح مغز و اعصاب در بیمارستان کینز کالج لندن و محقق ارشد این کارآزمایی بالینی گفت: ایمونوتراپی یک رویکرد بسیار امیدوارکننده برای درمان سرطان است و نتایج نهایی این آزمایش فاز ۳، راه تازهای را درجهت امید به بیمارانی که با گلیوبلاستوما مبارزه میکنند ارائه میدهد. نشان داده شد که این واکسن طول عمر را افزایش میدهد و جالب است که این وکسن در بیمارانی که به طور سنتی پیش آگهی ضعیفتری دارند به عنوان مثال، در گروههای بیماران مسنتر و همچنین در بیمارانی که جراحی رادیکال به دلایل فنی یا دلایل دیگر امکانپذیر نبود، مزایای واضحی دارد.
پروفسور اشکان خاطرنشان کرد: استفاده از همین فناوری برای توسعه درمان برای سایر اشکال تومورهای مغزی گام بعدی خواهد بود. این شکل از ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن خود بیمار برای مبارزه با سرطان استفاده میکند. این واکسن با کمک به سیستم ایمنی بدن در شناسایی و حمله به سلولهای سرطانی عمل میکند.
همه شرکتکنندگان در کارآزمایی تحت درمان استاندارد جراحی گلیوبلاستوما و سپس رادیوتراپی و شیمیدرمانی قرار گرفتند. سپس به دو سوم(۲۳۲ بیمار) به طور منظم DCVax-L همراه با شیمی درمانی(تموزولاماید) تزریق شد. به یک سوم باقیمانده یک دارونما(یک جایگزین غیرقابل تشخیص و بی ضرر برای واکسن) همراه با تموزولاماید داده شد. تموزولاماید(Temozolomide) که با نامهای “تِمودار”، “تِمودال”، “تِمکَد” و “TMZ” هم شناخته میشود، یک داروی شیمیدرمانی خوراکی است.
نه بیماران و نه پزشکان درگیر نمیدانستند به کدام شرکتکنندگان واکسن و کدام دارونما داده میشود. با این حال، به هر بیماری که تومورش در طول کارآزمایی عود کرده بود، به طور خودکار DCVax-L تزریق شد. این اجازه داد که DCVax-L در موارد گلیوبلاستوما عودکننده نیز مورد بررسی قرار گیرد.
یکی از بیماران این بیمارستان نایجل فرنچ، ۵۳ ساله، اهل ویتستبل در کنت است که در سال ۲۰۱۵ پس از تحمل یک تشنج شبانه، به گلیوبلاستوما مبتلا شد. پس از مراجعه به بیمارستان کینگز برای جراحی، به او پیشنهاد شد که در آزمایش این واکسن ثبت نام کند، که او با آن موافقت کرد. هفت سال از آن ماجرا میگذرد و او هنوز در دوره بهبودی است و از اینکه فرصت آزمایش واکسن را داشته است، سپاسگزار است.
نایجل گفت: از تیم پزشکان بیمارستان کینگز که این راه نجات را به من پیشنهاد داد بسیار سپاسگزارم. اگرچه نمیتوانم مطمئن باشم که واکسن دریافت کردهام یا دارونما، معتقدم درمانی که دریافت کردم در کنار نگرش مثبت، زندگی من را نجات داد.