سیر یکی از گیاهانی که باعث کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی ـ عرقی میشود؛ در این مطلب به خواص سیر برای پیشگیری از بیماریهای قلبی پرداختهایم.
به گزارش آیزندگی؛ بیماریهای قلبی ـ عروقی عامل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان هستند و تخمین زده میشود که هر سال جان ۱۷.۹ میلیون نفر را میگیرند. مهمترین عوامل خطر رفتاری بیماریهای قلبی شامل رژیم غذایی ناسالم، کم تحرکی، مصرف دخانیات و الکل و عوامل زمینهساز بروز آن شامل افزایش فشار خون، افزایش گلوکز خون، افزایش چربی خون و اضافه وزن و چاقی است.
عوامل غذایی نقش کلیدی در ایجاد بیماریهای مختلف انسان از جمله بیماریهای قلبی عروقی دارند. مطالعات اپیدمیولوژیک نشان داده است که رژیمهای غذایی غنی از میوهها، گیاهان و ادویهها با خطر کم بیماری قلبی عروقی مرتبط است. یکی از گیاهانی که باعث کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی میشود؛ سیر است.
سیر با نام علمی allium sativum هزاران سال است که برای مصارف درمانی مورد استفاده قرار میگیرد. سیر گیاهی گلدار است که عصاره ریشه آن حاوی مادهای به نام آلیسین است که فرآوردههای حاصل از آن در درمان بیماریهای قلبی – عروقی کاربرد دارند.
خواص سیر برای فشار خون
یکی از عواملی که باعث بروز بیماریهای قلبی و عروقی میشود؛ فشار خون بالاست. کاهش فشار خون بر اثر مصرف سیر سالهاست که به اثبات دانشمندان جهان رسیده است.
بر اساس مطالعات، کاهش فشار خون ناشی از مصرف سیر بهدلیل اثر شلکنندگی سیر بر ماهیچههای صاف دیواره رگها است همچنین سیر بهطور مستقیم بر گشاد شدن عروق تأثیر دارد که این امر باعث کاهش فشار خون میشود؛ همچنین تحقیقات ثابت کرده است که عصاره سیر بر فعالیت عامل گشاد کننده عروق (نیتریک اکساید) تأثیر دارد؛ گشادشدن عروق باعث کاهش فشار خون شده و درنتیجه مجموع این عوامل، فشار خون و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.
خواص سیر برای جلوگیری از لخته خون
یکی از مسائلی که باعث بروز بیماریهای قلبی و سکته قلبی میشود؛ لخته شدن خون است. تجمع پلاکتهای خون باعث انسداد جریان خون میشود و با افزایش ریسک بروز سکته قلبی همراه است.
فعالیت ضدپلاکتی سیر باعث شده است مصرف آن نقش مؤثری در کاهش خطر لخته شدن خون داشته باشد؛ در یک مطالعه ثابت شده است که بهدلیل وجود ترکیبات سولفوری، سیر خاصیت ضدپلاکتی زیادی دارد. مادهای بهنام “اجوئن” در سیر وجود دارد که میتواند باعث کاهش انعقاد و لخته خون میشود و درنتیجه منجر به کاهش خطر حمله و سکته قلبی میشود.
خواص سیر برای تصلب شرائین
هنگامی که رسوبات چربی به همراه سایر عناصر خونی در سرخرگهای بدن تجمع یابد؛ موجب تنگی آنها شده و عبور جریان خون دشوار میشود که به این حالت تصلب شریان یا “آترواسکلروز” گفته میشود.
نتایج مطالعات نشان داد که ترکیبات موجود در سیر میتواند باعث کاهش رسوب کلسترول در دیواره رگها شود که خود باعث کاهش تصلب شریان، فشار خون و خطر بروز بیماریهای قلبی میشود.
تأثیر سیر بر کاهش خطر سکته قلبی
در یک بررسی به عمل آمده روی بیماران با سابقه سکته قلبی، مشخص شد مصرف سیر باعث کاهش واضح خطر سکته قلبی تا ۳۵ درصد و کاهش مرگ و میر بیماران تا ۴۵ درصد شده است.
تأثیر سیر بر یک عامل مهم در بروز بیماریهای قلبی
مادهای به نام “هموسیستئین” از عوامل خطر ابتلا به بیماریهای قلبی – عروقی است که سطوح بالای آن در بدن باعث افزایش ریسک بیماریهای قلبی و تصلب شریان میشود. کاهش سطح این ماده در خون افراد باعث کاهش بروز سکتهها و بیماریهای قلبی میشود.
طی مطالعات انجام شده روی حیوانات، مشخص شده که مصرف سیر میتواند غلظت هموسیستئین را تا ۳۳ درصد کاهش دهد و باعث کاهش خطر بروز بیماری قلبی شود.
خواص سیر برای کاهش کلسترول خون
بررسیها نشان داده است که مصرف سیر با مهار فعالیت برخی آنزیمهای تولیدکننده چربی، باعث کاهش چربی خون میشود.
با وجود این مطالعات گستردهتری روی تأثیر مصرف همزمان سیر و لیموترش بر چربی خون بالا انجام شده است. سیر (Allium sativum) و لیمو ترش (Citrus limon) هر دو از گیاهانی هستند که در درمانهای سنتی مشکلات قلبیعروقی کاربرد دارند؛ در یک مطالعه که در ایران انجام شده اثر ترکیب سیر و لیمو بر کاهش کلسترول خون مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه.
مشخص شد که عصاره ترکیبی سیر و لیمو ترش در مبتلایان به هایپرکلسترولمی (کلسترول بالا) تاثیرات ضدالتهابی و محافظتی بر عروق دارد و میتواند مقدار کلسترول خون را کاهش دهد. از آنجا که افزایش کلسترول خون یکی از عوامل خطر ابتلا به بیماریهای قلبی است بنابراین مصرف ترکیب سیر و لیموترش نیز میتواند به کاهش خطر بیماریهای قلبی از این طریق کمک کند.
همچنین در مطالعهای که روی ۶۰ نفر در یکی از کلینیکهای در کشورمان انجام شد؛ پژوهشگران به گروهی از بیماران دارای کلسترول خون بالا، رژیم غذایی کمچرب و به گروهی دیگر روزانه سه عدد داروی گیاهی تهیه شده از سیر (قرص سیر) را تجویز کردند؛ نتیجه مطالعه نشان داد که در گروه دریافت کننده سیر، کلسترول خون ۱۵ درصد کاهش یافته است.
میزان مجاز مصرف سیر روزانه چهقدر است؟
مصرف روزانه چهار گرم سیر خام معادل یک تا دو حبه سیر و یا دریافت یک عدد قرص سیر که حاوی ۳۰۰ میلی گرم پودر خشک شده سیر است به میزان دو تا سه بار در روز میتواند از بیماریهای قلبی عروقی پیشگیری کرده و حتی در درمان آن موثر باشد.
طرز تهیه معجون سیر و لیمو
ترکیب لیمو و سیر یک ترکیب مفید برای پیشگیری از بیماریهای قلبی به شمار میرود. برای تهیه معجون سیر و لیمو باید هسته پنج عدد لیموترش بزرگ یا ۱۵ عدد لیموترش کوچک را خارج کنید سپس آنها را با ۳۰ حبه سیر متوسط پوست گرفته در مخلوط کن بریزید.
پس از آن که همه محتویات در مخلوط کن، له شد، آنها را با یک لیتر آب روی شعله کم بگذارید تا جوش بیاید. با اولین جوش، شعله را خاموش کرده و آن را از صافی رد کنید. مخلوط صاف شده را داخل یک ظرف شیشهای بریزید و در یخچال نگهداری و آن را روزانه به مقدار یک تا دو قاشق غذاخوری میل کنید.